Szanowni Państwo,
Prezentujemy naszą najnowszą książkę – Rzeczpospolita Krzemieniecka albo Nowe Ateny Wołyńskie autorstwa Bożeny Gorskiej. Krzemieniec to jedno z tych miast-symboli w historii Polski, o którym pamięć jest bardzo skromna.
A to przecież miejsce narodzin Juliusza Słowackiego i jeden z najważniejszych ośrodków edukacyjnych w dziejach Polski. Po III rozbiorze miasto trafiło pod panowanie Imperium Rosyjskiego. W latach 1805-1832 działało tam słynne Liceum Krzemienieckie (Gimnazjum Wołyńskie, Ateny Wołyńskie). Tradycję szkoły z początku XIX w. kontynuowało Liceum Krzemienieckie powołane przez Józefa Piłsudskiego w 1920 roku. Dzieje tej szkoły są osią narracji naszej książki. Był to prawdziwy fenomen edukacyjny lat międzywojennych, któremu nie dorównała później żadna szkoła – ani w PRL, ani obecnie.
Słynne Liceum jest tylko pretekstem to opowiedzenia historii międzywojennego Krzemieńca. Miasta przepięknie położonego w ciągnącej się kilkanaście kilometrów dolinie. Okolice te nie bez przyczyny nazywane były Szwajcarią Wołyńską. Autorka wybrała bardzo niekonwencjonalną metodę literacką, nawiązującą do tej, którą zastosował Jarosław Marek Rymkiewicz w encyklopediach Słowacki i Leśmian czy Antoni Słonimski w Alfabecie wspomnień. Dzięki hasłowej formie opisu, w 45 esejach udało się autorce omówić więcej zagadnień niż mogłaby pomieścić klasyczna monografia Liceum i miasta. W książce znajduje się ponad 70 archiwalnych ilustracji, część z nich jest po raz pierwszy publikowana.
Książka została wydana dzięki pomocy Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, a partnerem wydania jest Muzeum Niepodległości w Warszawie, skąd pochodzi większość fotografii.
Dla zachęty przesyłam Państwu dwa rozdziały – nie ukrywam, że to moje ulubione.
Serdecznie pozdrawiam
Jacek Tokarski
