Drodzy Przyjaciele, Szanowni Państwo,
w dystrybucji jest nr 3/67 kwartalnika.
Proszę pamiętać, nabywając czasopismo, wspieracie Państwo polskie słowo na Litwie!
ZNAD WILII w Wilnie:
w Polskiej Galerii Artystycznej ZNAD WILII (Isganytojo 2/4), w Domu Kultury Polskiej (Naugarduko 76), ksiegarniach ELEPHAS (Olandu 11), AKADEMINE KNYGA (Universiteto 4), KATALIKU PASAULIS (Sventaragio 5, Pl.Katedralny), RUDNINKU KNYGYNAS (Rudninku 20).
W Polsce i w Warszawie:
W salonikach-kioskach RUCHu i sieci Garmond Press,
w księgarni im.B.Prusa (Krakowskie Przedmieście 7),
w Domu Spotkań z Historią (Karowa 20).
Czasopismo wysyłamy pocztą.
Zamówić można mailem lub telefonicznie:
48 508764030 (w Polsce) i 370 68469052 (na Litwie)
Informacja o naszych działaniach na www: facebook.com/znadwilii, znadwiliiwilno.lt
ZNAD WILII
to 160 stron fascynującej lektury! M.in. w numerze:
MÓJ KĄT EUROPY
W felietonie wstępnym pt. Potrzeba Krajowców red. naczelny pisze o sytuacji Polaków litewskich, ostrej rywalizacji ich reprezentantów, przypomina tzw. krajowców w okresie przedwojennym, którzy w trudnych warunkach szukali dróg porozumienia ludzi różnych narodowości w jednym kraju.
IN MEMORIAM
W wspomnieniu Życie jest cieniem naszych marzeń Romuald Mieczkowski pisze o artyście pochodzącym z Nowogródczyzny, Lechu Abłażeju (1954-2016).
20 LAT INSTYTUTU POLSKIEGO W WILNIE
Małgorzata Kasner, długoletnia dyrektor placówki (Szczęście do wyjątkowych ludzi i projektów), wspomina lata swej pracy w IP.
ZNAD DNIEPRU
Blaski i cienie dnia powszedniego Ukrainy opisuje nasz korespondent Maciej Mieczkowski, szkicując życie, pełne rozterek i znaków zapytania w tym kraju.
ZNAD PREGOŁY
Prof. Mieczysław Jackiewicz usiłuje znaleźć odpowiedź na pytanie: Czy Mickiewicz był w Zielenogradsku (dawniej Cranz, dziś w obwodzie kaliningradzkim.)
ZNAD DOLINY ŁOSOŚNY
Leonard Drożdżewicz w swej korespondencji porusza m.in. tematy wileńskich akcentów Miłosierdzia, twórczości zmarłego białostockiego artysty Jerzego Lengiewicza, pleneru w Dolinie Łosośny, spuścizny WKL dzisiaj, wspomina świadka Katynia Stanisława Swianiewicza.
KAWIARNIA LITERACKA:
W 2 cz. eseju pt. Ziemia bogata w talenty Romuald Mieczkowski nawiązuje do dziejów literatury polskiej na Litwie, przytacza mało znane fakty.
W cyklu Opowieści morskie Grzegorz Żukowski w opowieści dokumentalnej pt. Rykoszet z Kresami w tle pisze o losie Wacława Lamberta-Żakiewicza, przywoluje postać Marii Aliny Michalskiej z Lidy (z domu Towiańskiej).
W numerze są recenzję książek. Ewa Popik i Maria Duszka piszą o tomiku poetyckim Tomasza Snarskiego Werblista; Andrzej Koterski o książkach Heleny Pasierbskiej (Martyrologia Wileńszczyzny), zaś prof. Władysław Zajewski o książce Zasmakuj w Warmii.
Z DZIEJÓW UNIWERSYTETU WILEŃSKIEGO
Prof. Wiesław Piątkowski w swym eseju pisze o Jeanie Charles’ie Leonardzie Simonde de Sismindi, niedoszłym profesorze ekonomii wileńskiej Alma Mater.
VILNIANA
Dwie autorski: Tamara Justycka (Wspomnienia z ulicy Drugiej Polowej) oraz Barbara Górska (Olsztyn został naszym domem, a Wilno wspomnieniem) opisują na podstawie przekazów rodzinych i własnych wspomnień obecną ulicę Rutu na Antokolu w Wilnie.
PAMIĘĆ O MĘCZEŃSTWIE
Bolesne karty Berezwecza przypomina Tadeusz Pardej.
210-LECIE URODZIN EMILII PLATER
Bohaterki z Litwy w wojnie polsko-rosyjskiej 1830-1831 to tytuł publikacji Andrzeja Sznajdera.
PASJE
W Zapiskach uczestnika i obserwatora znajdziemy relacje z największych dotychczasowych wystaw z udziałem współczesnych Polaków lwowskich pt. Malować Lwów oraz z wystawy Krystyny Robbins z El Pasa z Krainy nad Rio Grande.
Poczet twórców literatury wileńskiej zawiera ich notki od XVI wieku do roku 1945 i drukowany jest alfabetycznie w odcinkach.
LISTEM i MAILEM. POCZTA REDAKCYJNA
zawiera listy Czytelników (piszą m.in. prof. Władysław Zajewski, Ewa Witke, Aleksy Wróbel, Karolina Słotwińska, Irena Liegeniece, Witold Przytocki).
LITWA-POLSKA. Z MIESIĄCA NA MIESIĄC.
WYDARZENIA, FAKTY, OPINIE.
Nigdzie Państwo nie znajdą tak pełnej kroniki relacji polsko-litewskich, z przedstawieniem też wydarzeń z udziałem Polaków na Litwie i Litwinów w Polsce, działalności odrębnych placówek (Instytut Polski w Wilnie, Litewskie Centrum Kultury w Warszawie, Dom Kultury Polskiej i in.). Sygnalizowane są nagrody i nobilitacje, wydawnictwa. Informacje szczególnie przydatne dla zainteresowanych regionem badaczy, studentów.
Pismo bogato ilustrowane (dużo forgafii z Wilna i danych Kresów), posiada kolorowe wklejki (tym razem malarstwa współczesnych polskich artystów ze Lwowa)
Przypominam, że można zamówić numery archiwalne, roczniki , wydawnictwa z serii Biblioteka Znad Wilii:
Tomasz Snarski, Werblista, Biblioteka Znad Wilii (5),
Wyd. Znad Wilii, Wilno 2016, s.40, ISBN 978-9986-532-07-1
Werblista to tytuł tomiku poetyckiego Tomasza Snarskiego, urodzonego w 1985 roku w Gdańsku, w rodzinie o wileńskich korzeniach. Prawnika, piszącego wiersze. W dodatku działającego na forum europejskim na rzecz praw językowych Polaków na Litwie. W zeszłym w roku został laureatem konkursu „Polacy Wielu Kultur”, organizowanego właśnie przez redakcję kwartalnika „Znad Wilii” – za tekst pt. Wilno moich marzeń. Wydanie Werblisty w serii jest nagrodą w tym konkursie.
Tomasz Snarski tomik zadedykował swej Babci Basi, której zawdzięcza Wilno. Myślę, że o nim, jako poecie, usłyszymy nieraz.
Romuald Mieczkowski, Na litewskim paszporcie, BZW (4),
Wyd. Znad Wilii, Wilno 2011, s. 160, ISBN 978-9986-532-06-4
W 5 rozdziałach: Canaletto maluję Wilno; Pytanie o korzenie; Pokochać Warszawę; Białe i czarne oraz Dwa miody. Stron 160.
Na planie pierwszym są kwestie tożsamości, spuścizny dziejowej, szukania ojczyzny przez tych, których dzisiejsze uwarunkowania usiłują odciąć od wielowiekowych korzeni. Z echami WKL, które kształtowało charakter Wilna. Z szukaniem odpowiedzi na pytanie: co dziś oznacza pisać po polsku na Litwie i gdziekolwiek bądź poza Polską. W wydaniu 28 fotografii Wilna.
——-
Przenieść Wilno do serca. Portret Miasta
Biblioteka Znad Wilii nr 2, Wilno 2009, ISBN 978-9986-532-05-7
Poezja Polaków (z Wilna, Polski i na emigracji), Litwinów, Białorusinów, Tatara, Rosjanina, Czecha i Estończyka tworzy unikalny Portret Miasta z najpiękniejszymi wierszami 50 autorów. Są to m.in.: Ihar Babkou, Tadeusz Chabrowski, Leszek Długosz, Vytautas Landsbergis, Marcelijus Martinaitis, Henryk Mażul, Zianon Paźniak, Wojciech Piotrowicz, Alicja Rybałko, Ramute Skucaite, Józef Szostakowski, Tomas Venclova, Sławomir Worotyński. W opracowaniu zamieszczono oddzielne wklejki z 24 fotografiami Wilna.
——————-
Romuald Mieczkowski, Nikt nie woła, Biblioteka Znad Willi nr 2,
Wilno 2007, ISNB 978-9986-532-04-0
82 wiersze ukazują Wilno, widziane przez Polaka, mocno związanego z tym Miastem. Dostrzega on złożoność nieodwracalnych zmian, stara się uzmysłowić sens wielkich i małych, straconych i pozyskanych Ojczyzn. Wilno w tych wierszach bywa zawsze, nawet gdy mowa jest o czymś innym. To widzenie świata dopełniają fotogramy autorstwa poety, którymi szkicuje Miasto, potraktowane jako otoczka zawartych przeżyć.
——————
Romuald Mieczkowski, Objazdowe kino i inne opowiadania wileńskie
Biblioteka Znad Willi nr1, Wilno 2007, ISBN 978-9986-532-03-31
Literatury o Wilnie i Wileńszczyźnie powstało niemało. Cieszyła się ona sympatią przed wojną, istniała w ocenzurowaniu w PRLu, temat podejmowano na emigracji. Po wojnie w większości opisywała wojenną gehennę, życie na obczyźnie. A co działo się na terenach na Wschodzie, na których pozostali Polacy? Świadectw takich niewiele. Szczególnie, jeśli chodzi o dokonania, tworzone przez naocznych świadków. Niektóre moje opowiadania obrazują trudny świat człowieka, wychowanego w polskiej tradycji, ale żyjącego w twardych sowieckich realiach. Zdarzenia, mimo fabuły literackiej, są rodzajem dokumentu, bowiem ludzie noszą swe prawdziwe nazwiska. To hołd, który oddałem rodzinie, krewnym. Dzięki jednemu opowiadaniu moi dziadkowie Piotrowscy pośmiertnie zostali upamiętnieni za uratowanie podczas wojny rodziny żydowskiej. Jest to próba przypomnienia o nas, Polakach na Wileńszczyźnie. W książce zawarłem drogie dla mnie zdjęcia z archiwum rodzinnego (RM).
Zapraszam serdecznie!
Pozdrawiam Romuald Mieczkowski
