Nowy numer kwartalnika "Nad Wilią"

Obecna sytuacja nie sprzyja szerszej dystrybucji, ale wszyscy chętni Czytelnicy otrzymują go drogą pocztową. W tej chwili w Polsce kwartalnik można nabyć w księgarni im. A. Prusa w Warszawie. Zachęcam do sięgnięcia po polskie słowo z Litwy i tym samym do wsparcia tytułu! Zamówienia proszę składać drogą mailową: znadwilii@wp.pl lub telefonicznie 48 508 764 030

 

ZNAD WILII to 160 stron fachowo podanej lektury. M.in. w numerze:

 

NASZ KĄT EUROPY

Redaktor naczelny dzieli się refleksjami „z dozą optymizmu u schyłku roku pandemicznego”.

 

IN MEMORIAM

Leonard Drożdżewicz wspomina urodzonego w Wilnie Macieja Musę Konopackiego (1926-2020), patriarchę polskiego Orientu.

PO WYBORACH PARLAMENTARNYCH NA LITWIE

Jestem Polką z Litwy. Tomasz Snarski rozmawia z Eweliną Dobrowolską, posłanką do Sejmu Litwy, minister sprawiedliwości RL.

SPRAWIEDLIWI WŚRÓD NARODÓW ŚWIATA

Tadeusz Juchniewicz w 50. rocznicę śmierci Ony Šimaitė (Anny Szimajte) proponuje artykuł Przyczynek do dziejów Wilna lat wojny i okupacji (cz. 1)

 

KAWIARNIA LITERACKA

XXVII Międzynarodowy Festiwal Poezji „Maj nad Wilią”:

– Romuald Mieczkowski, Powroty Poezji nad Wilię

W kręgu twórców rodem znad Wilii:

– Maciej Żakiewicz, Zbigniew Szymański: Wilno – miasto za mgłą

– Romuald Mieczkowski, Z Franciszkiem Walickim na planie pierwszym

Vilniana wierszem:

– Grzegorz Walczak, Ostrobramska

– Zbigniew Jędrychowski, Święta Anna

Książka polska w Republice Litewskiej 1919-1940:

– Mieczysław Jackiewicz, Biblioteki i czytelnie społeczne

– MJ, Poczet twórców literatury wileńskiej od wieku XVI do roku 1945 (32) (pomiędzy hasłami: …Wieras Zośka / Zawisza Krzysztof Stanisław…)

KRESOWE RODOWODY

– Bożena Kisiel, Odnaleźć siebie

NASZA KUCHNIA WSCHODNIA

– Alicja Rybałko, Smacznie przesmacznie!

– Ewa Semenowicz, Herbatka u Mickiewicza

 

BIBLIOGRAFIA

Dwutygodnik „Znad Wilii” – 1993

LITWA-POLSKA. Z MIESIĄCA NA MIESIĄC

WYDARZENIA, FAKTY, OPINIE. STATYSTYKA I RANKINGI. KULTURA. POLACY NA LITWIE, LITWINI W POLSCE. NAGRODY I NOBILITACJE. WYDAWNICTWA i INNE

Nigdzie Państwo nie znajdą tak pełnej kroniki relacji polsko-litewskich, z przedstawieniem wydarzeń z udziałem Polaków na Litwie i Litwinów w Polsce, działalności odrębnych placówek (Instytutu Polskiego w Wilnie, Domu Kultury Polskiej). Sygnalizowane są ważniejsze nagrody i nobilitacje, nowości wydawnicze, wydarzenia na pograniczu kultur.

Są to informacje szczególnie przydatne dla zainteresowanych regionem badaczy, studentów, ludzi stąd pochodzących.

 

LISTEM I MAILEM. POCZTA REDAKCYJNA

To również ciekawy i „aktywny” dział wypowiedzi, komentarzy Czytelników i Autorów. Czasopismo jest bogato ilustrowane, w kolorowej wklejce tym razem są prezentowane fotografie Wilna w zimowej szacie ZNAD WILII w Wilnie

 

W księgarniach ELEPHAS (w siedzibie Domu Kultury Polskiej, Naugarduko 76), AKADEMINE KNYGA (Universiteto 4), POLSKA GALERIA ARTYSTYCZNA „ZNAD WILII” (Isganytojo 2/4)

W Polsce i Warszawie:

W Domu Spotkań z Historią (Karowa 20), w księgarni im. B. Prusa (Krakowskie Przedmieście 7). Czasopismo wysyłamy pocztą.

Zamówić można mailem: znadwilii@wp.pl

lub telefonicznie: 48 508764030 (PL) i 370 68469052 (LT)

Informacja o naszych działaniach na www:

Przypominam, że można zamówić numery archiwalne, roczniki, wydawnictwa z serii Biblioteka Znad Wilii:

 

Romuald Mieczkowski, Były sobie Fabianiszki, Biblioteka Znad Willi/10,

Wilno 2018, ISBN 978-9986-532-12-5, 87 fotografiami.

Jest to liryczno-dokumentalna opowieść o dawnej wsi Fabianiszki, mocno związanej z Wilnem, położonej za rogatkami miasta, która stała się jego dzielnicą. Opowieść o rodzinie autora, o mieszkańcach osady i nieodłącznym Wilnie. Dedykowana Mieszkańcom Fabianiszek – dawnym i obecnym, napisana z humorem, o wartkiej akcji, utrzymana w kolorycie wileńskim, ale skierowana do szerokiego ogółu czytelników. Kontynuacja tematyki wcześniejszej książki tegoż autora Objazdowe kino i inne i opowiadania wileńskie.

 

Maciej Mieczkowski, Na zakręcie. Kijów i Ukraina u progu przemian, Biblioteka Znad Willi/9, Wilno 2018, ISBN 978-9986-532-11-8, s.154 i 72 stron z fotografiami.

Jest to zapis czteroletniego pobytu autora z rodziną w tym kraju. Na książkę złożyły się reportaże i zapiski, jakie w ciągu lat 2014-2018 drukowane były w kwartalniku „Znad Wilii” – tym razem w nowej redakcji. Dotyczą one spraw, którymi żyła Ukraina, życia codziennego, mentalności, stosunków ukraińsko¬-polskich i ukraińsko-litewskich. Książka zawiera wiele informacji i ciekawostek przekazanych z „pierwszych rąk”. Większość tematów wciąż aktualna, jest to pożyteczna lektura dla tych, którzy interesują się Ukrainą, bądź planują w przyszłości wyjazdy do tego kraju. Autor wykonał tysiące zdjęć w różnych miastach i okolicznościach, część z nich wykorzystał w książce.

Tomas Tamosziunas, Piwo z Aniołem Stróżem, Biblioteka Znad Willi/8, Młode Wiersze/2 Wilno 2018, ISBN 978-9986-532-10-1, s.36, 8 fotografii Wilna.

 

W duszy pozostaję twórcą, dla którego po studiach i pracy socjalnej szukanie wyrazu artystycznego jest codziennością: poezja i sztuka są tak mocno powiązane ze sobą, że jedno bez drugiego nie dałoby rady istnieć – przyznaje młody poeta wileński Tomas Tamosziunas. Tomik jest wyróżnieniem w „Turnieju Jednego Wiersza Młodych o Nagrodę Czeladnika Poezji” podczas XXV Międzynarodowego Festiwalu Poezji „Maj nad Wilią” i w konkursie naszego czasopisma „Polacy Wielu Kultur”.

Wiersze odznaczają się szczerością narracji oraz świeżością widzenia spraw codziennych.

 

Romuald Mieczkowski, Pomiędzy, Biblioteka Znad Willi/7,

Wilno 2018, ISBN 978-9986-532-09-5, s.76, liczne fotogramy.

Nie jesteśmy sami, żyjemy wśród innych ludzi, w najprzeróżniejszych kontekstach i scenariuszach, jakie nam pisze los, pomiędzy różnymi sytuacjami i sprawami. Wszystko jest pomiędzy. I wiersze powstawały pomiędzy. Pomiędzy podróżami, pomiędzy Wilnem a Warszawą, pomiędzy smutkiem a radością, pomiędzy szukaniem a odnajdywaniem. W książce znalazło się 66 nowych wierszy, które zostały umieszczone w rozdziałach:

I. Gotyckość, II. Fatamorgana innego życia, III. Do przydrożnego świerka, IV. Jesienią nie zadawaj pytań. Autor też zamieścił kilka wklejek z fotografiami w sepii, sam też zaprojektował okładkę tomiku.

 

Zenowiusz Ponarski, Przyjaciel Litwy i ptaków. Wokół Oskara Miłosza, BZW/6, Wilno 2017, ISBN 978-9986-532-08-8, s.196.

W latach 2012-2015 drukowana w odcinkach w „Znad Wilii” i rozbudowana, o „dziwnym krewnym” noblisty, znanym poecie, już francuskim z wyboru, mistyku, który nieoczekiwanie został rzecznikiem interesów odradzającej się Litwy w Paryżu. O człowieku dość skomplikowanego pochodzenia, z rodowodem herbowym z terenów WKL. Ukazująca zawiłość stosunków wzajemnych pomiędzy Litwinami i Polakami, próby ułożenia racjonalnych relacji z ówczesnymi i jakże aktywnymi społecznie mniejszościami narodowymi Wilna, z całym spektrum myśli i działalności Żydów, Białorusinów, Rosjan, Tatarów czy Karaimów. Z tragicznym finałem podstępnych rozgrywek Rosji sowieckiej oraz Niemiec faszystowskich, w obliczu Apokalipsy, która zawisła złowieszczą chmurą i niebawem miała się dopełnić. Stąd autor sporo miejsca poświęcił m.in. prof. Marianowi Zdziechowskiemu, całej plejadzie myślicieli tamtego okresu, w tym rosyjskich, prawosławnych. Z nutką mistycyzmu i tego, co przeminęło.

 

Tomasz Snarski,Werblista,BZW/5, 2016,ISBN 978-9986-532-07-1, s.40

Werblista to tytuł tomiku poetyckiego Tomasza Snarskiego, urodzonego w 1985 roku w Gdańsku, w rodzinie o wileńskich korzeniach. Prawnika, piszącego wiersze. W dodatku działającego na forum europejskim na rzecz praw językowych Polaków na Litwie. W 2016 roku został laureatem konkursu „Polacy Wielu Kultur”, organizowanego przez redakcję kwartalnika „Znad Wilii” – za tekst pt. Wilno moich marzeń. Wydanie Werblisty w serii jest nagrodą w tym konkursie. Tomasz Snarski tomik zadedykował swej Babci Basi, której zawdzięcza Wilno. Na pewno o nim, jako poecie, usłyszymy nieraz.

 

Romuald Mieczkowski, Na litewskim paszporcie, BZW/4, Wilno 2011,

ISBN 978-9986-532-06-4, s.160.

Rozdziały: Canaletto maluje Wilno; Pytanie o korzenie; Pokochać Warszawę; Białe i czarne; Dwa miody

Na planie pierwszym są kwestie tożsamości, spuścizny dziejowej, szukania ojczyzny przez tych, których dzisiejsze uwarunkowania usiłują odciąć od wielowiekowych korzeni. Z echami WKL, które kształtowało charakter Wilna. Z szukaniem odpowiedzi na pytanie: co dziś oznacza pisać po polsku na Litwie i gdziekolwiek bądź poza Polską. W wydaniu 28 fotografii Wilna.

Przenieść Wilno do serca. Portret Miasta, BZW/2, Wilno 2009,

ISBN 978-9986-532-05-7, s.160

 

Poezja Polaków (z Wilna, Polski i na emigracji), Litwinów, Białorusinów, Tatara, Rosjanina, Czecha i Estończyka tworzy Portret Miasta z najpiękniejszymi wierszami 50 autorów. Są to m.in. Ihar Babkou, Tadeusz Chabrowski, Leszek Długosz, Vytautas Landsbergis, Marcelijus Martinaitis, Henryk Mażul, Zianon Paźniak, Wojciech Piotrowicz, Alicja Rybałko, Ramute Skucaite, Józef Szostakowski, Tomas Venclova, Sławomir Worotyński. W opracowaniu są oddzielne wklejki z 24 fotografiami Wilna.

Romuald Mieczkowski, Nikt nie woła, BZW/2,Wilno 2007,

ISNB 978-9986-532-04-0, s.86.

82 wiersze ukazują Wilno, widziane przez Polaka, mocno związanego z tym Miastem. Dostrzega on złożoność nieodwracalnych zmian, stara się uzmysłowić sens wielkich i małych, utraconych i pozyskanych Ojczyzn. Wilno w tych wierszach bywa zawsze, nawet gdy mowa jest o czymś innym. To widzenie świata dopełniają fotogramy autorstwa poety, którymi szkicuje Miasto.

 

Romuald Mieczkowski, Objazdowe kino i inne opowiadania wileńskie, BZW/1, Wilno 2007, ISBN 978-9986-532-03-31, s.120.

Literatury o Wilnie i Wileńszczyźnie powstało niemało. Cieszyła się ona sympatią przed wojną, istniała w ocenzurowaniu w PRL, temat podejmowano na emigracji. W większości opisywała wojenną gehennę, życie na obczyźnie. A co działo się na terenach na Wschodzie, na których pozostali Polacy?

Świadectw takich niewiele. Szczególnie, jeśli chodzi o dokonania, tworzone przez naocznych świadków. Niektóre opowiadania obrazują trudny świat człowieka, wychowanego w polskiej tradycji, ale żyjącego w twardych sowieckich realiach. Zdarzenia, mimo fabuły literackiej, są rodzajem dokumentu, bowiem ludzie noszą swe prawdziwe nazwiska. To hołd, oddany rodzinie, krewnym, znajomym. Dzięki jednemu opowiadaniu dziadkowie autora Pietrowscy pośmiertnie zostali upamiętnieni za uratowanie podczas wojny rodziny żydowskiej. Jest to próba przypomnienia o nas, Polakach na Wileńszczyźnie. W książce znalazły się zdjęcia z archiwum rodzinnego autora.

 

Zapraszam serdecznie!

 

Pozdrawiam tel. 48 508764030, znadwilii@wp.pl