Historia pisana na cmentarzu
Wszystkich miłośników Kresów, a okolic Podkamienia w szczególności, informujemy, iż ukazała się, w formie płyty CD, książka „Cmentarze w Podkamieniu”. Autorzy: Aleksander Maria Wiśniewski i Maria Agnieszka Paszkowicz pokazują m.in. dzieje tej przepięknej miejscowości o bogatej i tragicznej historii. Inspiracją były cmentarze.
Jak piszą sami autorzy: „Pamięć ludzka jest ulotna. Nieco dłużej trwa pamięć zamknięta w przedmiotach materialnych. Specyficznym historycznym źródłem materialnym jest cmentarz. Pamięć jest w nim zaklęta przede wszystkim w kamieniu, ale i ten z czasem ulega erozji. Jednakże nawet powtarzana na nagrobkach „wieczna pamięć” przestaje z upływem czasu być wieczna: niszczą ją warunki atmosferyczne lub ludzka ręka. Celem niniejszego opracowania jest próba utrwalenia w pamięci historycznej miejsc pochówków w jednej z miejscowości na Kresach Wschodnich dawnej Rzeczypospolitej – Podkamieniu, zwanym czasem „wschodnią Częstochową”. Przez wieki jego istnienia funkcjonowało kilka miejsc grzebalnych zlokalizowanych w różnych rejonach miasta. W ciągu wielu lat byli mieszkańcy Podkamienia i ich potomkowie chronili i gromadzili informacje i dokumenty na temat samej miejscowości, jak i osób z nią związanych. Oprócz książek i artykułów poświęconych ogólnie problematyce sepulkralnej, a także samemu Podkamieniowi, podstawowymi źródłami informacji były fotografie obrazujące zmiany, jakie dokonywały się w czasie w substancji materialnej współczesnej nekropolii, a także ustne przekazy byłych Podkamienian. Na fotografiach widać stopniową degradację starych nagrobków, ale także próby – mniej lub bardziej profesjonalne – ich renowacji.
Widoczne jest też „życie” cmentarza: wśród starych nagrobków pojawiają się nowe; rozrasta
się też jego tzw. nowa część. Dla znacznej części nagrobków jest to już ostatni moment, by
udokumentować ich istnienie i zidentyfikować (przypisać im) zmarłego. W przypadku wielu grobów jest to już niemożliwe.”
Wydawcą jest Stowarzyszenie Kresowe „Podkamień” z Wołowa (KRS 0000319715)
Zainteresowanych prosimy o kontakt: harry1959@wp.pl
