Antoni Baraniak: biskup-opoka
– Konrad Białecki, Rafał Łatka, Rafał Reczek, Elżbieta Wojcieszyk, Arcybiskup Antoni Baraniak 1904 – 1977, Konferencja Episkopatu Polski – Instytut Pamięci Narodowej, Poznań – Warszawa 2017
uczestnicy: dr hab. Konrad Białecki, ks. prof. Józef Marecki
prowadzenie: Roman Graczyk
czas i miejsce: 18 kwietnia (środa) 2018 r., Przystanek Historia, ul. Dunajewskiego 8 (róg ul. Garbarskiej), godz. 18:00
Czas stalinizmu był dla Kościoła katolickiego w Polsce prawdziwą Drogą Krzyżową. To wtedy cała machina opresyjna państwa (prasa, tajna policja, prokuratura, sądy) skierowana została na zhołdowanie Kościoła, uczynienie go wspólnikiem ideologicznego dzieła wychowania „nowego człowieka” – jak to się udało zrobić w Związku Radzieckim i w innych krajach bloku sowieckiego.
Ciężkie śledztwa, a potem procesy pokazowe, były tym, czego ówczesna władza oczekiwała. W przypadku biskupa Czesława Kaczmarka to się udało, w przypadku biskupa Antoniego Baraniaka – nie.
Unikając dziś stawiania się w wygodnej pozycji nauczycieli moralności, można bez ocen i bez emocji przypomnieć, że nie wszyscy wykazali się w tej próbie heroizmem. Ale też na tym tle tym bardziej wyróżnia się postawa biskupa Baraniaka, który sprostał wyzwaniu. Zapewne, gdyby Baraniak załamał się w śledztwie, doszłoby do procesu pokazowego kardynała Wyszyńskiego, przebywającego w areszcie i odsuniętego od pełnienia funkcji kościelnych od września 1953 r.
Antoni Baraniak po wyjściu z więzienia powrócił na stanowisko sekretarza Prymasa Polski, a w 1957 został mianowany arcybiskupem-metropolitą poznańskim. Także i w tych, mniej dramatycznych, ale ciągle wymagających, okolicznościach arcybiskup Baraniak pozostał człowiekiem zasad – jednym z tych hierarchów, którzy dobrze rozumieli, na czym polegało niebezpieczeństwo komunizmu. Ta postać nie powinna zostać zapomniana.
O tym chcemy rozmawiać w Przystanku Historia.