6 września 2015 r. odpowiemy na pytania w ogólnokrajowym referendum. Przypominamy o uprawnieniach przysługujących osobom z niepełnosprawnością, a także o terminach, których trzeba pilnować, by z tych udogodnień skorzystać.
Pytania referendalne będą brzmiały:
- „Czy jest Pani/Pan za wprowadzeniem jednomandatowych okręgów wyborczych w wyborach do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej?”
- „Czy jest Pani/Pan za utrzymaniem dotychczasowego sposobu finansowania partii politycznych z budżetu państwa?”
- „Czy jest Pani/Pan za wprowadzeniem zasady ogólnej rozstrzygania wątpliwości co do wykładni przepisów prawa podatkowego na korzyść podatnika?”
Głosujący udziela odpowiedzi na postawione pytanie, stawiając znak „X” odpowiednio w kratce obok odpowiedzi pozytywnej „TAK” albo odpowiedzi negatywnej „NIE”.
Prawo do informacji o referendum
Wyborca z niepełnosprawnością ma prawo do uzyskania informacji o:
- właściwym dla siebie obwodzie głosowania,
- lokalach obwodowych komisji do spraw referendum znajdujących się najbliżej miejsca zamieszkania wyborcy, w szczególności o lokalach przystosowanych do potrzeb osób z niepełnosprawnością,
- warunkach dopisania wyborcy do spisu wyborców w wybranym obwodzie głosowania,
- terminie referendum,
- godzinach głosowania,
- pytaniach referendalnych.
Informacje te są przekazywane na wniosek wyborcy z niepełnosprawnością przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) lub upoważnionego przez niego pracownika. Można je otrzymać telefonicznie lub w drukowanych materiałach informacyjnych, w tym w formie elektronicznej. We wniosku należy podać nazwisko, imię (imiona) oraz adres stałego zamieszkania.
Informacje te zawsze można także znaleźć w Biuletynie Informacji Publicznej (BIP) oraz w swojej gminie.
Głosowanie korespondencyjne
Osoba z niepełnosprawnością może także, tak jak każdy inny wyborca, głosować korespondencyjnie. Zamiar głosowania korespondencyjnego należy zgłosić w swoim urzędzie gminy najpóźniej w 13. dniu przed dniem referendum, tj. do 24 sierpnia 2015 r.
Co powinno zawierać zgłoszenie?
Zgłoszenie może być dokonane ustnie, pisemnie, telefaksem lub w formie elektronicznej. Powinno ono zawierać:
- nazwisko i imię (imiona),
- imię ojca,
- datę urodzenia,
- PESEL osoby uprawnionej do udziału w referendum,
- oznaczenie referendum, którego dotyczy zgłoszenie,
- wskazanie adresu, na który ma być wysłany pakiet referendalny, albo deklarację osobistego odbioru pakietu referendalnego w urzędzie gminy oraz oświadczenie o wpisaniu osoby uprawnionej do udziału w referendum do rejestru wyborców w danej gminie.
- W zgłoszeniu można zażądać przesłania wraz z pakietem referendalnym nakładki na kartę do głosowania sporządzonej w alfabecie Braille’a.
Osoba uprawniona do udziału w referendum zostanie skreślona ze spisu w obwodzie właściwym dla miejsca stałego zamieszkania i ujęta w spisie osób uprawnionych do udziału w referendum w obwodzie głosowania właściwym dla obwodowej komisji wyborczej, wyznaczonej dla celów głosowania korespondencyjnego na terenie gminy, w której stale zamieszkuje.
Kto i kiedy dostarczy kartę do głosowania?
Osoba uprawniona do udziału w referendum, nie później niż 7 dni przed dniem referendum, otrzyma z urzędu gminy pakiet referendalny, który zostanie doręczony wyłącznie do rąk własnych osoby uprawnionej do udziału w referendum, po okazaniu dokumentu potwierdzającego tożsamość i pisemnym pokwitowaniu odbioru. Jeżeli osoba uprawniona do udziału w referendum nie może potwierdzić odbioru, doręczający sam stwierdzi datę doręczenia oraz wskaże odbierającego i przyczynę braku jego podpisu.
W przypadku nieobecności osoby uprawnionej do udziału w referendum pod wskazanym adresem, doręczający umieści zawiadomienie o terminie powtórnego doręczenia w skrzynce na listy lub, gdy nie jest to możliwe, na drzwiach mieszkania. Termin powtórnego doręczenia nie może być dłuższy niż 3 dni od dnia pierwszego doręczenia.
Co wchodzi w skład przesyłki?
W skład pakietu referendalnego wchodzą:
- koperta zwrotna,
- karta do głosowania,
- koperta na kartę do głosowania,
- oświadczenie o osobistym i tajnym oddaniu głosu na karcie do głosowania,
- instrukcja głosowania korespondencyjnego,
- ewentualnie nakładka na kartę do głosowania w alfabecie Braille’a – jeżeli osoba uprawniona do udziału w referendum zażądała jej przesłania.
Jak zagłosować w domu?
- Na karcie do głosowania oddaje się głos w sposób określony w informacji, znajdującej się w dolnej części karty do głosowania. Należy pamiętać, że znakiem „X” są dwie linie przecinające się w obrębie kratki przeznaczonej na oddanie głosu.
- Po oddaniu głosu należy kartę do głosowania umieścić w kopercie oznaczonej „Koperta na kartę do głosowania” i kopertę tę zakleić. Niezaklejenie koperty na kartę do głosowania spowoduje, że karta do głosowania nie będzie uwzględniona przy ustalaniu wyników głosowania.
- Zaklejoną kopertę na kartę do głosowania należy włożyć do koperty zwrotnej zaadresowanej na adres obwodowej komisji do spraw referendum.
- Do koperty zwrotnej należy także włożyć oświadczenie o osobistym i tajnym oddaniu głosu. Przed włożeniem oświadczenia do koperty zwrotnej należy wpisać na nim miejscowość i datę jego sporządzenia oraz własnoręcznie je podpisać. Niewłożenie oświadczenia do koperty zwrotnej lub niepodpisanie go spowoduje, że karta do głosowania nie będzie uwzględniona przy ustalaniu wyników głosowania.
- Kopertę zwrotną należy zakleić i nadać osobiście w placówce Poczty Polskiej na adres obwodowej komisji do spraw referendum najpóźniej:
- do 2 września 2015 r. w dowolnej placówce Poczty Polskiej na terenie kraju,
- do 3 września 2015 r., jeżeli placówka pocztowa znajduje się w gminie, w której osoba uprawniona do udziału w referendum jest ujęta w spisie osób uprawnionych do udziału w referendum.
Osoba z niepełnosprawnością może umówić się na odbiór koperty zwrotnej w miejscu i terminie przez nią wskazanym (np. w jej mieszkaniu), najpóźniej na dzień 3 września 2015 r. Przedstawiciel Poczty Polskiej odbiera zamkniętą kopertę zwrotną od osoby uprawnionej do udziału w referendum, która otrzymała pakiet wyborczy, na podstawie okazanego dokumentu potwierdzającego tożsamość, odnotowując odbiór koperty za pokwitowaniem.
Głosowanie przez pełnomocnika
Kto może głosować przez pełnomocnika?
- Osoby, które najpóźniej w dniu głosowania ukończą 75 lat.
- Posiadacze orzeczenia o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności.
- Posiadacze orzeczenia organu rentowego: o całkowitej niezdolności do pracy i do samodzielnej egzystencji, o niezdolności do samodzielnej egzystencji, całkowitej niezdolności do pracy, o zaliczeniu do I gruру inwalidów, orzeczenie o zaliczeniu do II grupy inwalidów.
- Osoby о stałej albo długotrwałej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym, którym przysługuje zasiłek pielęgnacyjny.
Kto może być pełnomocnikiem?
Osoba wpisana do rejestru wyborców w tej samej gminie, co udzielający pełnomocnictwa do głosowania lub posiadająca zaświadczenie o prawie do głosowania.
Nie jest dopuszczane przyjęcie pełnomocnictwa od więcej niż jednego wyborcy, chyba że jednym z nich jest członek najbliższej rodziny (rodzic, dziecko, małżonek, brat, siostra, osoba pozostająca w stosunku przysposobienia, kurateli lub opieki w stosunku do pełnomocnika).
Kto nie może być pełnomocnikiem?
- Członek obwodowej komisji do spraw referendum właściwej dla obwodu głosowania osoby udzielającej pełnomocnictwa do głosowania.
- Mężowie zaufania.
Zasady udzielania pełnomocnictwa
Pełnomocnictwa udziela się przed wójtem (burmistrzem, prezydentem miasta) lub przed pracownikiem urzędu gminy upoważnionym przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) do sporządzania aktów pełnomocnictwa do głosowania.
Wniosek o udzielenie pełnomocnictwa składa się najpóźniej w 9. dniu przed dniem referendum, tj. do 28 sierpnia 2015 r.
Wzór wniosku o udzielenie pełnomocnictwa znaleźć można na stronie Państwowej Komisji Wyborczej.
Do wniosku dołączamy:
- kopię aktualnego orzeczenia właściwego organu orzekającego o ustaleniu stopnia niepełnosprawności, jeżeli osoba udzielająca pełnomocnictwa w dniu głosowania nie będzie miała ukończonych 75 lat,
- kopię zaświadczenia o prawie do głosowania wybranego przez nas pełnomocnika, jeżeli osoba ta nie jest ujęta w rejestrze wyborców w tej samej gminie, co udzielający pełnomocnictwa.
Akt pełnomocnictwa jest sporządzany w miejscu zamieszkania wnioskodawcy lub w innym dogodnym dla niego miejscu na terenie gminy, jeśli zaznaczy to w swoim wniosku o sporządzenie aktu.
Jak cofnąć pełnomocnictwo?
Cofnąć pełnomocnictwo można najpóźniej na 2 dni przed referendum tj. do 4 września 2015 r. Jak to zrobić?
- złożyć oświadczenie wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta) gminy, w której sporządzony był akt pełnomocnictwa
- lub doręczyć oświadczenie do właściwej obwodowej komisji do spraw referendum w dniu głosowania.
Osoba, która udzieliła pełnomocnictwa, może głosować osobiście w lokalu komisji obwodowej, jeżeli wcześniej nie oddał głosu pełnomocnik. Głosowanie osobiste przez osobę, która udzieliła pełnomocnictwa powoduje jego wygaśnięcie.
Dopisanie do spisu osób uprawnionych w wybranym obwodzie głosowania
Możemy też głosować w wybranym miejscu, w tym w lokalu dostosowanym do potrzeb osób z niepełnosprawnością, jeśli złożymy wniosek o dopisanie do listy wyborców. Wniosek składa się w urzędzie gminy, na obszarze której znajduje się wybrany obwód głosowania, najpóźniej do 1 września 2015 r.
Głosowanie poza miejscem zamieszkania
Możemy wziąć udział w referendum w dowolnym miejscu w kraju i za granicą, na podstawie zaświadczenia do głosowania. Wniosek o jego wydanie składa się w urzędzie gminy, w którym jesteśmy ujęci w spisie wyborców do 4 września 2015 r. Możemy go złożyć osobiście, pisemnie, telefaksem lub elektronicznie. Do odbioru zaświadczenia możemy upoważnić inną osobę.
Udogodnienia w lokalu wyborczym
Lokale wyborcze 6 września 2015 r. będą otwarte w godzinach 6-22.
Głosowanie za pomocą nakładki w alfabecie Braille’a
Nakładki w brajlu na karty do głosowania dostępne będą w każdym lokalu. W dniu referendum obwodowa komisja wraz z kartą do głosowania wyda wyborcy z niepełnosprawnością, na jego prośbę, nakładkę na kartę do głosowania w alfabecie Braille’a. Po oddaniu głosu nakładkę należy zwrócić komisji.
Pomoc w lokalu wyborczym
W udziale w referendum w lokalu komisji obwodowej, wyborcy z niepełnosprawnością, na jego prośbę, może pomagać inna osoba, także niepełnoletnia. Może ona przebywać z głosującym w trakcie oddawania głosu w pomieszczeniu do tego przeznaczonym, jej pomoc może być jednak tylko techniczna – nie może sugerować, jak głosować, ani też zagłosować w zastępstwie wyborcy z niepełnosprawnością. Osobą pomagającą nie może być członek komisji ani mąż zaufania.
Obowiązki komisji
Każda komisja, na prośbę wyborcy z niepełnosprawnością, ma obowiązek przekazać mu ustnie treść obwieszczeń referendalnych oraz urzędowych informacji Państwowej Komisji Wyborczej, zamieszczonych w lokalu komisji obwodowej.
Autor: Beata Rędziak, fot. sxc.hu, Piotr Stanisławski
Źródło: PKW
Źródło – Niepelnosprawni.pl
