Ogólnopolska konferencja naukowa
PAMIĘĆ KRESÓW – KRESY W PAMIĘCI
Gliwice, 25–27 października 2017 r.
PROGRAM KONFERENCJI
DZIEŃ PIERWSZY: 25 października 2017 r. (środa) Hotel SILVIA
9.45–10.00 – otwarcie konferencji
dr Jarosław Szarek Prezes Instytutu Pamięci Narodowej
dr hab. Zygmunt Frankiewicz Prezydent Miasta Gliwice
10.00–10.20
dr Bogusław Tracz (Instytut Pamięci Narodowej w Katowicach)
Pamięć Kresów w powojennej Polsce. Casus Górnośląski.
10.20–10.40
dr Vitalija Stravinskienė
(Litewski Instytut Historyczny w Wilnie)
Między Ojcowizną a Ojczyzną: migracja Polaków z Wilna do Polski w latach 1944–1947
10.40–11.00
dr Oleh Savchuk (Łucki Narodowy Uniwersytet Techniczny)
Przesiedlenie ludności polskiej Wołynia do Polski
11.00–11.20
dr Joanna Kozłowska
(Uniwersytet Warszawski)
Doświadczenia pierwszych miesięcy pobytu na tzw. Ziemiach Odzyskanych we wspomnieniach mieszkańców Wileńszczyzny
11.20–11.40 – przerwa kawowa
11.40–12.00
dr Anna Wylęgała
(Polska Akademia Nauk w Warszawie)
Adaptacja bytowa i tożsamościowa przesiedleńców z Kresów na Ziemiach Zachodnich po 1945 roku
12.00–12.20
dr Tomasz Gałwiaczek (Instytut Pamięci Narodowej we Wrocławiu)
Dwie rzeczywistości. Wokół tożsamości i obcości ludności Kresów Wschodnich na Dolnym Śląsku po drugiej wojnie światowej
12.20–12.40
dr Iwona Sobieraj
(Uniwersytet Opolski)
Rekonstrukcja pamięci prywatnej potomków Kresowian
12.40–13.00 – przerwa kawowa
13.00–13.20
dr Aleksandra Namysło
(Instytut Pamięci Narodowej w Katowicach / Muzeum w Gliwicach)
Zagłada Żydów na Kresach Wschodnich w pracach Centralnego Komitetu Żydów w Polsce
13.20–13.40
dr Tomasz Bugaj
(Uniwersytet Opolski)
„Mieliśmy wszystko (…), wszystko, co było potrzebne”. Kresy w pamięci Świadków Jehowy deportowanych na Syberię
13.40–14.00
dr Patrycja Trzeszczyńska
(Uniwersytet Jagielloński)
„To był obcy kraj, wszystko było obce tutaj, te góry…”. Pamięć osadników bieszczadzkich z akcji H-T
14.00–14.30 – dyskusja
14.30 – obiad
16.00–16.20
prof. dr hab. Anna Karwińska
(Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie)
Małe ojczyzny – między pamięcią a mitem. Przykład Kresów
16.20–16.40
mgr Antoni Wilgusiewcz
(Katowicki Klub Miłośników Historii i Kultury Lwowa)
Stan świadomości kresowian na początku istnienia III RP
16.40–17.00
dr Tomasz Nakoneczny (Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu)
Kresy w polskim dyskursie postkolonialnym
17.00–17.30 – dyskusja
19.00 – kolacja
DZIEŃ DRUGI: 26 października 2017 r. (czwartek)
| Sesja I – Hotel SILVIA | Sesja II – Willa Caro |
|
9.30–9.50 dr Małgorzata Głowacka-Grajper (Uniwersytet Warszawski) Kresowa „turystyka sentymentalna” jako element kreowania pamięci o utraconych terytoriach. Spojrzenie socjologiczne 9.50–10.10 mgr Beata Józków (Uniwersytet Zielonogórski) ,,Nie powinni opuszczać Kresów Ci, których Bóg tam postawił i los”’. „Turystyka sentymentalana” na linii Odelsk – Dolny Śląsk 10.10–10.30 mgr Piotr Olechowski (Uniwersytet Rzeszowski) Przyjazdy Polaków do radzieckiego Lwowa (do 1959 roku) 10.30–10.50 mgr Margarita Chilińska (Instytut Pamięci Narodowej w Warszawie) Polacy Wileńszczyzny w rzeczywistości sowieckiej. Kontakty z PRL w latach 1960–1980. 10.50–11.20 – dyskusja 11.20–11.30 – przerwa kawowa 11.30–11.50 dr hab. prof. UWr Grzegorz (Uniwersytet Wrocławski) Literatura emigracyjna na straży pamięci o Kresach. Na przykładzie twórczości Michała Kryspina Pawlikowskiego 11.50–12.10 dr Adam Ostanek (Wojskowa Akademia Techniczna) Lwów jako symbol wygnania Polaków z Kresów Wschodnich w literaturze wspomnieniowej okresu PRL i III Rzeczypospolitej 12.10–12.30 mgr Janina Hera (Warszawa) Ekspatriacja z Kresów. Cenzura – nowy język – „zatarcie śladów” 12.30–12.50 mgr Andrzej W. Kaczorowski („Res Carpathica” Warszawa) Bałakiem w PRL-owską cenzurę. Działalność Witolda Szolgini w obronie pamięci o polskim Lwowie 12.50–13.20 – dyskusja 13.20–13.40 – przerwa kawowa 13.40–14.00 dr Katarzyna Korzeniewska (Kraków) Wieczna stolica na Kresach. Wilno w litewskich periodykach samizdatowych lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych 14.00–14.20 dr Ihar Melnikau „Polski Czas” 1921–39 w świadomości obecnych Białorusinów 14.20-14.50 – dyskusja 15.00 – obiad 16.30–16.50 dr hab. Bartosz Korzeniewski (Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu) Obraz Kresów w polskich muzeach po 1989 roku 16.50–17.10 mgr Magdalena Stebach (Uniwersytet Wrocławski) Lwów i ziemia lwowska w polskich podręcznikach i tekstach edukacyjnych po przemianach ustrojowych w 1989 roku 17.10–17.30 dr Grażyna Trzaskowska (Archiwum Państwowe we Wrocławiu) Wrocław na ratunek Panoramie Racławickiej. Działania Społecznego Komitetu Panoramy Racławickiej we Wrocławiu z lat 1980–1985 17.30–17.50 mgr Rafał Leszczyński (Uniwersytet Wrocławski) Mit ,,kresowego’’ województwa tarnopolskiego w pamięci i współczesnym przekazie 17.30–18.00 – dyskusja 19.00 – kolacja
|
9.30–9.50 dr Joanna Kurczab (Instytut Nauk Prawnych PAN w Warszawie) Kresy w prasie wojskowej reżimu komunistycznego 1943–1947 9.50–10.10 dr Michał Sempołowicz (Muzeum Emigracji w Gdyni) Lwów i Wilno na łamach organu Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej „Przyjaźń” w latach 1946–1989 10.10–10.30 dr Mariusz Kardas (Akademia Marynarki Wojennej w Gdyni) Kresy wschodnie II Rzeczypospolitej w świetle prasy wybrzeża gdańskiego w latach 1945–1956 10.30–10.50 dr Rafał Roguski (Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach) Kresowe wspomnienia z okresu wojen o granice lat 1918–1921 opublikowane w Polsce po roku 1945 10.50–11.20 – dyskusja 11.20–11.30 – przerwa kawowa 11.30–11.50 dr hab. prof. PO Maria Kalczyńska (Politechnika Opolska) Dziedzictwo rozproszone i pamięć przeniesiona na podstawie kresowej prasy emigracyjnej (1944–1989) 11.50–12.10 dr Paweł Gotowiecki (Wyższa Szkoła Biznesu i Przedsiębiorczości w Ostrowcu Świętokrzyskim) Prasa emigracyjnych środowisk kresowych po 1939 r. 12.10–12.30 dr hab. prof. UP Hubert Chudzio (Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej) Kresy II RP we wspomnieniach Sybiraków z Wielkiej Brytanii 12.30–12.50 dr Maciej Wojtacki (Akademia Sztuki Wojennej w Warszawie) „Lwów i Wilno” Stanisława Cata-Mackiewicza 12.50-13.20 – dyskusja 13.20-13.40 – przerwa kawowa 13.40–14.00 dr hab. Joanna Januszewska-Jurkiewicz (Uniwersytet Śląski) Związek Harcerstwa Polskiego w latach 1956–1981 wobec lwowskich tradycji harcerskich 14.00–14.20 mgr Michał Urban (Uniwersytet Jagielloński) Współczesny Lwów: pamięć, mit, nacjonalizm, 14.20-14.50 – dyskusja 15.00 – obiad 16.30–16.50 prof. dr hab. Grzegorz Strauchold (Uniwersytet Wrocławski) Od Kresów do Kresów. Publicystyka Eugeniusza Paukszty 16.50–17.10 dr Justyna Szlachta-Misztal (Uniwersytet Warszawski) Portret trzech generacji (po przesiedleniach) w opowiadaniu Adama Zagajewskiego „Dwa miasta” 17.10–17.30 mgr Marzena Trembecka (Poznań) Problemy z tożsamością i (nie)pamięcią Kresów Wschodnich w polskiej literaturze najnowszej 17.30–17.50 dr Maciej Strutyński (Uniwersytet Jagielloński) Polska i jej ziemie wschodnie w powojennej publicystyce Jędrzeja Giertycha 17.30–18.00 – dyskusja 19.00 – kolacja |
DZIEŃ TRZECI: 27 października 2017 r. (piątek) Hotel SILVIA
9.00–9.20
mgr Jakub Wieszczak
(Uniwersytet Wrocławski)
Pamięć czy zapomnienie? Polscy przesiedleńcy wobec niemieckich cmentarzy ziem zachodniej Polski. Analiza na wybranych przykładach
9.20–9.40
mgr Robert Grajny
(Uniwersytet Śląski / Muzeum w Gliwicach)
Udział kresowej inteligencji w kształtowaniu oblicza powojennych Gliwic jako część problematyki wysiedlenia ludności z południowo-wschodniej Polski
na Górny Śląsk po 1945 roku
9.40–10.00
mgr Bożena Kubit
(Muzeum w Gliwicach)
Gliwice jako przestrzeń kultywowania pamięci
o Kresach
10.00–10.20
mgr Przemysław Namsołek
(Instytut Pamięci Narodowej w Gdańsku)
W służbie wilnianom. Powstanie Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej w 1988 roku i pierwsze lata działalności
10.20–10.40 – dyskusja
10.40–10.50 – przerwa kawowa
10.50–11.10
dr hab. Grzegorz Motyka
(Instytut Studiów Politycznych PAN w Warszawie)
Odbicie zbrodni wołyńskiej w wydawanej w PRL literaturze dotyczącej losów Bieszczadów lat 1945–1947
11.10–11.30
dr hab. Ewa Tierling-Śledź
(Uniwersytet Szczeciński)
By nie umarli po raz trzeci. Pamięć o rzezi wołyńskiej w opowiadaniach Stanisława Srokowskiego i filmie Wojciecha Smarzowskiego „Wołyń”
11.30–11.50
mgr Marcelina Jakimowicz
(Muzeum Farmacji Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu)
Niezabliźniona rana. Trauma ocalonych z antypolskiej akcji na terenie Galicji Wschodniej w latach 1943–1944
11.50–12.10
dr hab. prof. AMW Piotr Semków (Akademia Marynarki Wojennej)
Non omnis moriar. Kresowe nekropolie strażnikiem pamięci o polskości
12.10–12.30 – dyskusja
12.30–12.40 – przerwa kawowa
12.40–13.00
dr Krystyna Boyko / mgr Yulija Bohdanova
(Uniwersytet Narodowy Politechnika Lwowska)
Przyszłość dziedzictwa Kresów na Ukrainie. Pion czy poziom?
13.00–13.20
mgr Marek Wojnar
(Uniwersytet Jagielloński)
Kresy jako ukraińskie ziemie etniczne: ukraińska narodowa terytorializacja i jej wpływ na pamięć o stosunkach polsko-ukraińskich na współczesnej Ukrainie
13.20–13.40
dr Agnieszka Sawicz
(Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu)
Kościół na ziemi lwowskiej – pomiędzy troską o polskość, a problemami natury politycznej
13.40–14.00
dr Aleksander Srebrakowski
(Uniwersytet Wrocławski)
Wpływ obecności ludności polskiej na obszarze dawnych Kresów Wschodnich na polską politykę zagraniczną po 1989 roku
14.00–14.20 – dyskusja
14.20 – zakończenie konferencji
14.30 – obiad
