Wokół Huty Stepańskiej z Januszem Horoszkiewiczem
Nierucze gm. Silno
Fotoreportaż poświęcam następnemu z braci Pomerańskich, Stefanowi. Było Ich siedmiu i siostra, każdo miało tak ciekawe życie że można byłoby Im po kolei dedykować następne materiały.
Stefan ur. w 1917, żołnierz Wojny Obronnej, do domu przyszedł w mundurze i tak w nim chodził. NKWD – ista kazał mu odciąć guziki z orzełkiem, kiedy chciał Mu je oderwać ten trzasnął go w głowę aż padł. Chcąc nie chcąc musiał Go aresztować, a Sąd skazał na Sybir. Rodzina nie miała pretensji do sowieta, był dobrym człowiekiem, życzliwym dla Polaków, a Stefan niepotrzebnie go bił, powiedział – Tata, Stanisław. Będąc na Syberii zgłosił się na ochotnika, sowieci potrzebowali przewodników dla partyzantów, trwała II bitwa o tory. Zostali zrzuceni w rejonie lasów Cumańskich, prawie pod dom Stefana. Ten poprosił dowódcę i z drużyną poszli do Halinówki na zwiad. Kiedy dotarli tam, na początku lipca, cała wieś była już spalona. Stefan ukląkł na pogorzelisku i zaczął się modlić, pozostali Sowieccy Partyzanci nie wiedząc jak się zachować też poklękali. Podeszli następnie pod spalone Nierucze, Stefan chciał iść do Huty Stepańskiej, ale dowódca nakazał odwrót. Oddział dołączył do rajdu gen. Sidora Kowpaka idącego na Karpaty.
Stefan w Rosji poznał pannę, po wojnie wrócił do Niej i się ożenił. Zamieszkał w Gruzji, przyjechał raz w odwiedziny do Polski. Zginą w wypadku przy pracy.
Końcem kwietnia banderowcy ostrzelali Nierucze, w wyniku tego spaliło się część koloni. Ludność przeniosła się do Siedliska koło Huty Stepańskiej, co zminimalizowało liczbę ofiar. Z koloni zginęło kilka osób. Początkiem lipca, kiedy Sowieccy Partyzanci opuścili Nierucze, banderowcy spalili pozostałe zabudowania. Dziś na miejscu Nieruczego rozciągają się pastwiska. Mimo iż przeprowadziłem kilkaset wywiadów, nie natrafiłem na nikogo pochodzącego z Nierucza, miałem wprawdzie kilka numerów telefonu, ale parafianie już nie czekali, odeszli do Pana.
- Tu była kolonia Nierucze
- Nierucze, a za lasem był Majdan Lipieński
- Nierucze, przez ten las droga wiedzie do Halinówki
- Nierucze, stawiamy krzyż przy starej gruszy
- Tablica na krzyżu
- W tle krzyż
Panorama Nieruczego
Korzystając z gościnności na stronie Ks. Tadeusza, zwracam się z prośbą o zgłaszanie świadków.Ratuję od zapomnienia wspomnienia ostatnich świadków.
Przeprowadziłem, dużo ponad 200 wyczerpujących wywiadów ze świadkami. Odnajdują się jeszcze wciąż nowi. Chętnie i od Nich zebrałbym, po przez rozmowy telefoniczne, następne relacje. Chodzi mi o dawnych parafian z parafii: Huta Stepańska, Wyrka, Rafałówka, Włodzimierzec, Antonówka, Sarny, Kazimierka, Janowa Dolina, Stepań, Chołoniewicze, Kostopol, Derażne, Kołki i Czartorysk.
Janusz Horoszkiewicz
zainteresowani mogą uzyskać więcej informacji pod adresem mejlowym: janusz-huta-stepanska@wp.pl
Dużo cennych informacji o Wołyniu można znaleźć na stronie – proszę na pasku odszukać literę N i Nierucze gm. Silno
